Γνωρίζουμε τις συνθήκες που προσφέρει το διαμέρισμά μας όταν αγοράζουμε φυτά;
Στην απόφαση να προσθέσουμε ένα νέο δείγμα στη συλλογή, λαμβάνουμε υπόψη τις σταθερές συνθήκες ή υποκύπτουμε στον παρορμητισμό να αποκτήσουμε ένα νέο είδος, για καθαρά αισθητικούς λόγους;
Συχνά συναντούσαμε περιπτώσεις όπου δυσαρεστημένοι πελάτες κατηγορούσαν τους εμπόρους εξωτικών φυτών για την απώλειά τους, ακόμη και μετά από μεγάλες χρονικές περιόδους από την αγορά. Επιπλέον, αυτές οι δυσαρέσκειες συνοδεύονταν από μη ρεαλιστικές απαιτήσεις, που κυμαίνονταν από την επιστροφή των χρημάτων αγοράς, μέχρι την αντικατάσταση των φυτών ή την απαίτηση πιστοποιητικών εγγύησης. Τέτοιοι πελάτες δεν λαμβάνουν υπόψη ότι, αφενός, ο τοπικός έμπορος είναι απλώς ένας μεσάζων και όχι παραγωγός, και αφετέρου, ότι από τη στιγμή που τα φυτά φεύγουν από τα θερμοκήπια καλλιέργειας - που βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στην Ευρώπη (συνήθως στην Ολλανδία, τη Δανία ή τη Γερμανία - ως κύριοι παραγωγοί) ή ακόμα και στην Ασία, στην περίπτωση ειδών που εισάγονται ως μοσχεύματα ή σπορόφυτα (seedlings) – αυτά τα δείγματα περνούν από πολλές φάσεις όπου υφίστανται διάφορες ενέργειες που προκαλούν στρες και χρειάζονται προσαρμογές. Η ίδια η διαδικασία προσαρμογής σε νέες περιβαλλοντικές συνθήκες γίνεται με κατανάλωση ενέργειας, ασκώντας πίεση πάνω τους και φέρνοντας ταυτόχρονα στο προσκήνιο τον κίνδυνο απώλειάς τους. Προσπαθώντας να τεκμηριώσουμε αυτούς τους κινδύνους, ανακαλύψαμε το ακόλουθο άρθρο, το οποίο σας παρουσιάζουμε, σε μεταφρασμένη και προσαρμοσμένη μορφή, "Understand where your plants came from" - Κατανοήστε από πού προέρχονται τα φυτά σας:
Ποιες είναι οι συνθήκες σε ένα θερμοκήπιο καλλιέργειας φυτών;
- Τέλειος φωτισμός - τα φυτά λαμβάνουν άμεσο, ανεμπόδιστο ηλιακό φως και, στην περίπτωση του φυλλώματος των τροπικών φυτών που προτιμούν το φιλτραρισμένο φως, αυτό μπλοκάρεται μερικώς μέσω της χρήσης υφασμάτινων τραπεζιών που τοποθετούνται ακριβώς κάτω από τη στέγη του θερμοκηπίου. Η κατεύθυνση του φωτός είναι ακριβώς πάνω από τα φυτά, γι' αυτό παρουσιάζουν τέλεια ανάπτυξη, επηρεασμένη από τον θετικό ηλιοτροπισμό (σημ. τα φυτά κατευθύνουν την ανάπτυξή τους προς τον ήλιο, πηγή φωτός).
- Άφθονο πότισμα - έχοντας στη διάθεσή τους μεγάλες ποσότητες φωτός, τα φυτά θα φωτοσυνθέτουν γρήγορα, απαιτώντας έτσι υψηλή υγρασία του εδάφους. Λόγω της γρήγορης χρήσης του νερού στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης και της καλής κυκλοφορίας του αέρα, οι πιθανότητες εμφάνισης μούχλας ή άλλων μυκητιακών ασθενειών είναι εξαιρετικά μειωμένες.
- Λίπανση - επίσης λόγω των επιταχυνόμενων διαδικασιών φωτοσύνθεσης παρουσία φωτός και αφθονίας νερού, θα είναι απαραίτητη η άφθονη λίπανση για να αναπληρωθούν τα αποθέματα θρεπτικών ουσιών που καταναλώνονται στις διαδικασίες ανάπτυξης.
- Αερισμός των ριζών - στις περισσότερες εμπορικές θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις που προορίζονται για την εντατική καλλιέργεια εξωτικών φυτών, τα φυτά καλλιεργούνται σε πλαστικές γλάστρες με οπές που, από τη μία πλευρά, επιτρέπουν τη ροή του νερού, αλλά έχουν και δευτερεύοντα ρόλο στην εξασφάλιση της διαπερατότητας του υποστρώματος για τον αέρα, ως πρόσθετο στην αερισμό που πραγματοποιείται φυσικά στην ανώτερη περιοχή της γλάστρας, όπου το υπόστρωμα συναντά τον αέρα. Σε αυτές τις συνθήκες, τα φυτά στα θερμοκήπια παραγωγής παράγουν μαζικά υδατάνθρακες μέσω της φωτοσύνθεσης και χρησιμοποιούν αυτή την αποθηκευμένη ενέργεια για να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν δομικά.
Πού εμφανίζονται οι διαφορές σε σχέση με το περιβάλλον που προσφέρει το διαμέρισμα;
- Φωτισμός - αν αναφερόμαστε μόνο στα τροπικά φυτά, που δεν χρειάζονται άμεσο φυσικό φωτισμό, το εσωτερικό ενός διαμερίσματος μπορεί, στην καλύτερη περίπτωση, να προσφέρει μόνο το 25% της έντασης της φωτεινής ενέργειας που λαμβάνουν τα φυτά στα θερμοκήπια. Αυτή η δραστική μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο και την ένταση της θρέψης και, κατ' επέκταση, της ανάπτυξης, μετά τη μεταφορά στο περιβάλλον του διαμερίσματος.
- Πότισμα - το φως αποτελεί τον παράγοντα με αποφασιστική επίδραση στην ταχύτητα εξάτμισης και ξήρανσης του υποστρώματος, αλλά, το πιο σημαντικό, στην ταχύτητα αφομοίωσης και επεξεργασίας του νερού από το περιβάλλον καλλιέργειας. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να ελέγχεται η υγρασία του υποστρώματος πριν από το νέο πότισμα. Δεν συνιστάται η αδιάκριτη τήρηση ενός προγράμματος ποτίσματος, που μπορεί να αναφέρεται σε ιδανικές ή τυποποιημένες καταστάσεις, αλλά να μην έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα του περιβάλλοντος ανάπτυξης. Επιπλέον, οι λάτρεις των τροπικών φυτών δεν πρέπει να αναπαράγουν τις ρουτίνες που χρησιμοποιούνται στα θερμοκήπια για τις συνθήκες διαμερίσματος, όσο οι περιβαλλοντικές συνθήκες δεν αναπαράγονται πλήρως.
- Λίπανση - γενικά, δεν είναι απαραίτητη, εκτός από τις περιπτώσεις όπου τα φυτά παρουσιάζουν γρήγορη, επιταχυνόμενη ανάπτυξη, τυπική των συνθηκών θερμοκηπίου. Και, σαφώς, η λίπανση ΔΕΝ αποτελεί υποκατάστατο για το σωστό πότισμα και φωτισμό!
- Αερισμός των ριζών - για άγνωστους λόγους στους ειδικούς και τους καλλιεργητές φυτών, υπάρχει μια αυξανόμενη τάση μεταξύ των ερασιτεχνών λάτρεων να μεταφυτεύουν/μετακινούν τις νέες αγορές τους, μερικές φορές αλλάζοντας και το υπόστρωμα/περιβάλλον καλλιέργειας. Συχνά, τα επιλεγμένα δοχεία δεν είναι κατάλληλα για την ανάπτυξη εξωτικών φυτών, ο ρόλος τους είναι κυρίως διακοσμητικός. Τέτοια δοχεία συχνά στερούνται οπών αερισμού και αποστράγγισης νερού. Μια άλλη περίπτωση είναι η τοποθέτηση των γλαστρών ανάπτυξης σε διακοσμητικές θήκες, που συμβάλλουν στη στασιμότητα του νερού γύρω από τις ρίζες και εμποδίζουν τον αερισμό τους. Τέτοιες πρακτικές, μαζί με το στρες προσαρμογής που προκύπτει από τη μεταφορά από τον καλλιεργητή στον έμπορο και, στη συνέχεια, από τον έμπορο στον συλλέκτη, επηρεάζουν σημαντικά την υγεία των φυτών, μειώνοντας δραστικά τις πιθανότητες προσαρμογής τους. Σε συνθήκες μείωσης της φυσικής αντοχής, συγκρίσιμης εν μέρει με το επίπεδο ανοσίας στα ζώα, είναι πολύ πιθανό να εμφανιστούν ασθένειες, είτε βακτηριακές, είτε μυκητιακές, είτε συνδυασμένες, ή να προκύψει ευαισθησία σε προσβολές από διάφορα είδη αραχνών ή παρασιτικών εντόμων. Σε αυτό το πλαίσιο προκύπτει το λογικό δίλημμα που προτάθηκε στην αρχή του άρθρου.